Paviho-rousso
Typha domingensis
Typhaceae
Àutri noum : Fielouso, Filouso, Masseto, Cire, Sagno.
Nom en français : Massette australe.
Descripcioun :Coume tóuti li Typha, la paviho-rousso se recounèis à sis espigo femello e masclo. N'i'a cinq meno de Typha ; aquelo se destrìo, de segur de la coulour de l'espigo femello, rousso, mai peréu de si fueio pas trop largo e en mié-ciéucle en coupo, e tambèn de la loungour de separacioun entre li dos espigo (2 cm). Li fueio an d' auriheto gaire redouno au contro de T. angustifolia (vèire lou dessin).
Usanço :Li fueio de paviho podon èstre utilisado pèr lou sagnage di cadiero e li flour pèr rempli li matalas. Se saup mens que li brout soun manjadis coume d'espargo. Se pòu faire de farino emé li racino e uno meno de pan emé l'agriero.
Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Eloufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Typha
Famiho : Typhaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 29 à 31 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Roubino
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Typha domingensis (Pers.) Steud., 1821
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753